Het Meisje dat Twee Keer Dood Ging

31 januari 2018 - Buenos Aires, Argentinië

Het is bloedheet in de metro en bij elke halte komen er meer mensen bij dan dat er uitgaan. Het zweet staat mij op het voorhoofd en voor de zoveelste keer neem ik een slok water. Nog drie haltes en dan zijn wij er, denk ik. Een klein vrouwtje zonder tanden en met vet haar loopt van wagon naar wagon en bedelt om geld. Iedereen kijkt ze aan, behalve als ze bij mij komt. Ik krijg drie zenuwachtige tikken in mijn rug en ze snauwt: "Aan de kant jij!" Ik moet lachen en doe een stap opzij. Ik kijk een keer verbaasd over mijn schouder naar Nubia. Deze kleine Mexicaanse, die ik heb leren kennen bij de Street Art Tour, begint keihard te lachen. "Nog drie haltes," zegt ze hoopvol.

Vanochtend hadden wij ons allebei opgegeven voor een tour door de wijk Palermo die onder andere bekend staat om de muurschilderingen op de huizen. Een tour waarvan ik dacht dat ie een uurtje zou duren, maar wat in werkelijkheid een ware kruistocht van ruim 2,5 uur zou zijn. De gids was een student aan de Universiteit van Buenos Aires die ons van de ene straatkunst naar de andere bracht. Een logische route was het overigens niet en na een uur waren mijn voeten beurs, sneden de banden van mijn tas in mijn schouders en wilde ik niets liever dan terug naar het hostel om in de verkoelde keuken een glas water te drinken.

Toch hebben Nubia en ik niet van onze fouten geleerd en besluiten we met onze pijnlijke voeten naar de begraafplaats van Buenos Aires te gaan om mee te doen aan de tweede tour van die dag. Verschillende beroemdheden, waaronder Evita Perón, liggen hier begraven. Nubia tuurt bedenkelijk naar de plattegrond. Op de achterkant staat uitgelegd wat de tour precies inhoudt. " Hm, hier staat dat er ook een graf moet zijn van een meisje dat twee keer dood is gegaan." Even bedenken we allebei een scenario. Ik vermoed dat ze een hartstilstand had en vervolgens is haar hart weer gaan kloppen. Nubia schudt haar hoofd: " Nee joh, vast een stuiptrekking geweest."

De begraafplaats is iets verder weg dan wij dachten en door onze voeten gaan we ook niet zo snel als verwacht. Met als gevolg dat we ruim een half uur te laat zijn voor de tour. Dus besluiten we zelf rond te struinen over de begraafplaats. Hier alleen zijn al ruim 5.000 graftombes van de rijkste families van Buenos Aires te vinden. In sommigen liggen wel 70 mensen begraven. In tegenstelling tot de andere bezoekers lopen wij niet direct naar het graf van Evita Perón, maar gaan wij eerst opzoek naar het meisje en haar bijzondere dood. Nubia en ik willen weten wat het verhaal is. We lopen langs allerlei tombes. De een nog groter en imposanter dan de ander. Er staat zelfs een replica van de Notre Dame! Wat mij opvalt is dat de kisten in alle tombes zichtbaar zijn. Sommigen zijn vervallen en bij eentje zien we een stuk doek uit de kist steken. Gruwelend zetten we onze zoektocht voort.

Op een bankje in de schaduw zit een man de toeristen te observeren. We gaan bij hem zitten en raken met hem aan de praat. Deze man, Mario genaamd, is al 44 jaar werkzaam op de begraafplaats. Hij onderhoudt de graven en weet van elke tombe het achterliggende verhaal. Mario blijkt ook nog eens een fantastische verteller te zijn. Geïnteresseerd luisteren wij aar hoe hij geniet van zijn werk. "De doden praten niet. Ik maak in alle rust schoon en aan het einde van de dag ga ik zonder stress naar huis." Ik moet er niet aan denken om elke dag geconfronteerd te worden met de dood, maar goed, ieder zijn ding.

Nubia vraagt naar Evita Perón. Het verhaal van een eenvoudig plattelandsmeisje dat actrice wilde worden en naar Buenos Aires vertrok, waar ze uiteindelijk haar man Juan Perón, de president van Argentinië, leerde kennen. Deze vrouw, die opkwam voor de arbeiders, is tot op de dag van vandaag geliefd. Verse bloemen bedekken de ingang van de tombe. Maar niets is wat het lijkt. Mario weet te vertellen dat alleen Evita's zus de tombe bezocht, maar dat, sinds zij vorig jaar overleed, niemand van de familie de tombe meer bezoekt. Het is treurig dat iemand die zoveel voor een land betekent zo weinig terug lijkt te krijgen van haar directe omgeving.

"En wat is het verhaal van het meisje dat twee keer dood ging?" vraag ik uit het niets. "Aah ja, dat moet eind 19de eeuw geweest zijn" zegt Mario en hij staart voor zich uit terwijl hij vertelt. "Dit meisje had een hartafwijking waardoor haar hart stopte. En in die tijd wilden de rijke families geen lijken in hun huis, waardoor dit arme meisje dezelfde dag nog begraven werd. Maar na een paar dagen roken de verzorgers van de graven een penetrante lijklucht. Iets wat zelfs in die tijd raar was, want toen al hadden ze een manier om mensen te begraven zonder dat de lijklucht uit de graftombes kwam. Dus toen met het graf onderzocht, kwam men erachter dat het hart van het meisje opnieuw was gaan kloppen. In paniek had ze het stuk glas, dat in de deksel van de kist zat, kapot geslagen. Het was alsnog te laat voor dit arme schaap. Doordat de kist open was kon de lijklucht naar buiten en was de tragedie aan het licht gekomen. " Onder de indruk van dit verhaal kijken we alle drie naar de toeristen die allemaal opzoek zijn naar Evita. Dan opeens horen we de kerklokken slaan. Het is 18 uur. Mario staat op en zegt: "Dames, dit is jullie teken dat jullie moeten gaan. De begraafplaats gaat sluiten." We bedanken Mario voor zijn tijd en zijn verhalen. Ondanks dat het niet de vrolijkste verhalen zijn heb ik oprecht genoten van deze verhalenverteller.

's Avonds plof ik uitgeput in bed. Het is een indrukwekkende dag geweest, maar het was het helemaal waard. Soms kom ik mensen tegen die niet begrijpen waarom ik in het dagelijks leven niets met mijn Spaans doe. Die vinden het zonde van de opleiding, de tijd, de energie en vooral het collegegeld. Het zijn ook deze mensen die ik niet kan uitleggen dat mijn studie ervoor zorgt dat ik de wereld beter leer kennen. Als ik geen Spaans had gestudeerd, was ik net als alle andere toeristen naar het graf van Evita Perón geweest. En daar is niets mis mee, maar vooral omdat je niet weet wat je mist. Gesprekken als die met Mario zijn voor mij de krenten in de pap. Het is een kijkje achter de schermen en je neemt deze gesprekken de rest van je leven mee. Tevreden knip ik het licht uit. Dag 1 in Buenos Aires is geslaagd.